Massaal 'nee' tegen afstaan organen tijdens Donorweek

Tijdens de Donorweek vorige week hebben zich voor het eerst meer mensen gemeld die geen organen willen doneren dan mensen die dat wel willen. Dat meldt het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Van de bijna 50 duizend registraties zei maar liefst 76 procent 'nee' tegen het afstaan van organen.

Van de ruim 31 duizend nieuwe registraties koos 83 procent voor een 'nee'. En van overige gewijzigde registraties besloot een meerderheid toch maar geen organen te doneren: 63 procent daarvan werd gewijzigd in een nee-stem.

In absolute aantallen daalde het aantal vinkjes bij 'ja' ook: ruim 11 duizend dit jaar tegenover 24 duizend vorig jaar en het jaar ervoor. Het totaal aantal nieuwe registraties steeg wel flink: voorgaande jaren ging het om ruim 27 duizend stuks.

Het is bijna het tegenovergestelde van wat het ministerie van VWS gewend was: de afgelopen twee jaar ging 86 procent van de mensen die zich registreerden of hun registratie wijzigden tijdens de Donorweek voor het wél doneren van organen. De reden van de ommekeer is niet onderzocht, maar volgens een woordvoerder van VWS laat het zich wel raden: 'Sinds de dag dat de nieuwe donorwet is aangenomen zien we een omgekeerd beeld.'

In september nam de Tweede Kamer een initiatiefwetsvoorstel van D66-Kamerlid Pia Dijkstra die de donorregistratie moet veranderen. Als de Eerste Kamer ook instemt, zal voortaan iedereen donor zijn tenzij men nadrukkelijk aangeeft dat niet te willen. Het ligt voor de hand te concluderen dat voorheen ongeregistreerde mensen vast hun keuze hebben willen doorgeven om te voorkomen dat ze straks ongewild donor worden.
 

Dijkstra noemt het tegenover persbureau ANP 'natuurlijk teleurstellend' dat een meerderheid nu kiest voor Nee. Vorig jaar overleden 134 mensen, omdat er geen orgaan beschikbaar was. 'Zij zijn gebaat bij meer donoren. Ik zal me er voor blijven inzetten dat meer mensen zich actief registreren en zo meer donorpatiënten geholpen kunnen worden.'
 

Dijkstra stelt dat het doel van de donorwet is dat mensen zelf een keuze maken. 'Er zijn nog steeds bijna 9 miljoen mensen die nog geen keuze hebben gemaakt. Als de nieuwe wet in werking is, gaan al die mensen nog een keuze maken.'

Registreren 'ontzettend belangrijk'

Ook Bernadette Haase, directeur van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) noemt het grote aantal donorweigenaars 'teleurstellend' voor de meer dan duizend mensen die op de wachtlijst staan voor een orgaan. Maar het verbaast niet, laat Haase weten in een reactie op de website van de NTS. 'Mensen zijn zich ervan bewust geworden dat je een NEE moet vastleggen als je echt geen donor wilt zijn.'

Haase benadrukt het belang van registratie, voor of tegen. 'Binnen welk systeem dan ook: het blijft ontzettend belangrijk om zowel Ja als Nee vast te leggen in het Donorregister.'