Nieuwe wet verplichte zorg aangenomen door de Kamer

Woensdag heeft de Tweede Kamer ingestemd met de Wet verplichte ggz. Minister Edith Schippers (VWS) wil de Wet Bopz (Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen) moderniseren via een nieuwe Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg. Deze nieuwe wet kreeg dinsdag de steun van de Kamer, maar wel na enkele wijzigingen. 'Hiermee komt voor GGZ Nederland en haar leden een langverwachte opvolger van de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (Bopz) in zicht', meldt GGZ Nederland die zegt blij te zijn, woensdag.

De Tweede Kamer stemde dinsdag in meerderheid voor het schrappen van een observatiemaatregel uit de nieuwe wetgeving rond verplichte ggz-zorg. Daarnaast is besloten een ‘arts zorg en dwang’ op te nemen in de wetgeving voor gedwongen zorg aan dementerenden en verstandelijk gehandicapten, die toeziet op deze zorg.

Verder werd een voorstel van de SP aangenomen om de functie van een zogenaamde Wzd-arts op te nemen in de Wet zorg en dwang. Dat is een wet rond verplichte zorg voor demente en verstandelijk gehandicapte mensen, die al in 2013 door de Tweede Kamer is goedgekeurd, maar die de Eerste Kamer pas tegelijk met de nieuwe ggz-wetgeving rond dwangzorg wil behandelen. Een Wzd-arts moet een zorgplan voor onvrijwillige zorg beoordelen en toezien op de zorg die wordt verleend en de afbouw hiervan. Het is een functie die de SP graag uitgevoerd ziet door een specialist ouderengeneeskunde of een arts verstandelijk gehandicapten..

'Behandelwet en geen opnamewet'

Tijdens een Kamerdebat eerder deze maand bleek al dat een Kamermeerderheid moeite had met een observatiemaatregel die Schippers had opgenomen. Die maakt het mogelijk dat iemand maximaal drie dagen wordt opgesloten voor observatie, voordat wordt besloten of aan die persoon zorg onder dwang zal worden opgelegd.

De SP diende een amendement in om deze maatregel uit het voorstel te verwijderen. Het amendement kreeg dinsdag bij de stemming voldoende steun. De observatiemaatregel was ook al bekritiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVVP).

'Hoewel gedwongen zorg altijd het laatste middel is dat gebruikt moet worden, is de nieuwe Wet verplichte zorg een grote verbetering voor de patiënten, behandelaren en familie en naasten. De Wet verplichte ggz is namelijk een behandelwet en geen opnamewet, zorg staat hiermee centraal', aldus GGZ Nederland.

Voor mensen die mogelijk een gevaar voor zichzelf of anderen zijn kent de Wet verplichte ggz de crisismaatregel. Het is goed dat de Kamer de motie Bouwmeester c.s. aannam, die aandringt op verheldering middels een richtlijn van de term 'onmiddellijk' in gevallen van 'onmiddellijk dreigend gevaar'. Dit is belangrijk voor een goede toepassing van de crisismaatregel. 

PvdA, D66, SP en GroenLinks hebben daarnaast met succes per motie verzocht om bij dwangzorg betrokken professionals een norm te laten opstellen, waarin wordt vastgelegd wanneer er sprake is van ‘onmiddellijk gevaar’ rond een gedwongen opname. Op dit moment wordt het criterium ‘onmiddellijk’ te veel per geval ingevuld, vinden de partijen.

Ook een D66- en GroenLinks-motie rond tolkenvergoeding bij dwangzorg kwam door de Kamer. Zij vroegen het kabinet zo’n vergoeding beschikbaar te stellen voor de hele periode dat bekeken wordt of iemand verplichte zorg nodig heeft, en niet pas vanaf het moment dat daar positief over is besloten

Minister Schippers heeft de Kamer al laten weten met deze motie aan de slag te willen gaan. GGZ Nederland kijkt graag hoe we, als lid van het veld, samen met psychiaters en het Landelijk Platform GGz de norm 'onmiddellijk' kunnen  verduidelijken. We praten hier ook graag over met onder meer burgemeesters en het Openbaar Ministerie.

Wet nog niet in werking

Hoewel GGZ Nederland haar leden al wel voorbereidt, treedt de Wet verplichte ggz voorlopig nog niet in werking. Eerst moet de Eerste Kamer het wetsvoorstel nog goedkeuren. Behandeling ervan vindt plaats gelijktijdig met de Wet forensische zorg en de Wet Zorg en Dwang, alle drie wetten over zorg in een gedwongen kader.