Praten over depressie blijft lastig

Het leven lacht je toe, toch ben je doodongelukkig. Depressie is nog vaak een lastig te bespreken onderwerp. Het Depressiegala probeert in dat laatste verandering te brengen.

Op maandagavond 16 januari - Blue Monday, oftewel 'de somberste dag van het jaar' - organiseert de Mental Health Foundation het Depressiegala. De naam Depressiegala klinkt wellicht wat jolig gezien het ernstige onderwerp, maar dat is een bewuste keus, vertelt Anita Witzier, die het gala presenteert. 'Het prikkelt. Kijk, we kunnen ook een heel interessant rondetafelgesprek organiseren. Dan kijkt er precies helemaal niemand en krijg je ook geen aandacht.'

Terwijl aandacht vragen voor depressie juist de bedoeling is. Het gaat om een aandoening waar meer dan 1 miljoen Nederlanders last van hadden of hebben.

Meer druk

Witzier is van mening dat depressie tot de welvaartsziekten gerekend kan worden. 'Ik denk dat het heel erg met deze tijd te maken heeft. Een van de drijvende krachten achter de Mental Health Foundation, psychiater Esther van Fenema zei: wij als mens veranderen niet zozeer, maar onze omgeving is heel erg veranderd.' Ze legt uit: 'Er is veel meer druk, ook vanuit sociale media. We moeten presteren, we moeten succesvol zijn. Er is gigantische keuzestress, want de mogelijkheden zijn legio. Het is heel vaak op een moment in je leven dat je zoekende bent naar je identiteit: wie ben ik? Waar sta ik in het leven? Waar wil ik naartoe? Als je daar kwetsbaar voor bent, kan een depressie je in de greep nemen.'

Witzier heeft zelf in haar naaste omgeving nooit met depressie te maken gehad, maar heeft voor het tv-programma Anita wordt opgenomen meegedraaid in psychiatrische instellingen. 'Daar hebben we echt wel kunnen zien hoe verschrikkelijk moeilijk het is om dat leven te leven. Als je echt depressief bent... dat is een hel! Dat is ongelooflijk zwaar.' Toch schamen veel mensen zich ervoor, zeker als zij geen reden lijken te hebben om depressief te zijn. Witzier: 'Kijk naar al die jongeren. Ze hebben een leuke opleiding, ze hebben het prima thuis, de toekomst ligt voor hen open. En toch voelen ze zich dood- en doodongelukkig.'

Voor een niet-patiënt is het niet gemakkelijk om zich in te leven in iemand met een depressie. 'Het is heel moeilijk voor te stellen. Een gebroken been is makkelijker.'

Hulp

Schaamte kan voor patiënten een reden zijn om het maar voor zich te houden. Terwijl het juist belangrijk is om het wel te vertellen, zegt Witzier. 'Omdat er heel veel hulp mogelijk is.' Volgens haar speelt de naaste omgeving van depressieve mensen een belangrijke rol. 'Er is wel een aantal kenmerken: slecht slapen, stress, slecht eten, je verstoppen, geen sociale contacten meer aangaan, dat allemaal. Je moet waakzaam zijn.'

Op zoek naar GGZ instellingen bij jou in de buurt?

Een ernstige boodschap, maar Witzier belooft dat het maandag een leuke avond wordt. 'We gaan het natuurlijk hebben over wat depressie inhoudt en wat de gevolgen kunnen zijn, maar we zoeken ook ontzettend naar een oplossing. De avond wordt ook gevuld met zang, dans en ander vermaak. Want anders is het geen gala, natuurlijk.' Het Depressiegala begint maandag 16 januari om 20.00 in Theater Amsterdam en wordt op maandag 23 januari om 22.00 uur uitgezonden op NPO1.